សន្តិសុខ

យន្ដហោះដំបូងគេដែលនឹងដឹកជនជាតិជប៉ុនត្រឡប់មកពីទីក្រុងវូហាននៃខេត្តហ៊ើប៉ីប្រទេសចិនបានចាកចេញពីអាកាសយានដ្ឋាន Haneda របស់ទីក្រុងតូក្យូ។ អាកាសយានដ្ឋាននៅទីក្រុងវូហានដែលជាចំណុចកណ្តាលនៃការផ្ទុះឡើងនៃកូរ៉ូណាវីរុសថ្មីក្នុងប្រទេសចិនត្រូវបានបិទហើយប្រព័ន្ធដឹកជញ្ជូនសាធារណៈត្រូវបានបញ្ឈប់។ ពលរដ្ឋជប៉ុននៅក្នុងទីក្រុងមានការលំបាកក្នុងការវិលត្រឡប់ទៅផ្ទះដោយខ្លួនឯង។ ក្រសួងការបរទេសជប៉ុនបានបញ្ជាក់ថាប្រជាជនជប៉ុនប្រមាណ ៦៥០ នាក់នៅក្នុងទីក្រុងសង្ឃឹមថានឹងវិលត្រឡប់ទៅប្រទេសកំណើតវិញ។ រដ្ឋាភិបាលនិយាយថាខ្លួននឹងរៀបចំក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ All Nippon Airway ដែលត្រូវបានជួលសម្រាប់ដឹកប្រជាជនទាំងអស់ដែលចង់ត្រឡប់មកប្រទេសកំណើតវិញ។ យន្តហោះដំបូងគឺប្រភេទ Boeing ៧៦៧ បានចាកចេញពីអាកាសយានដ្ឋាន Haneda ទៅកាន់ទីក្រុងវូហានប្រហែលម៉ោង ៨ និង ៣០ នាទីយប់​ថ្ងៃ​អង្គា​រនេះ។ ក្រុមមន្រ្តីបាននិយាយថាមនុស្សប្រហែល ១០ នាក់រួមទាំងសមាជិកក្រុមគ្រូពេទ្យនិងមន្រ្តីរដ្ឋាភិបាលស្ថិតនៅលើយន្តហោះ។ យន្ដហោះនេះក៏កំពុងដឹករបស់របរជំនួយជាច្រើនរួមមានម៉ាសបិទមុខនិងឧបករណ៍ការពារផ្សេងទៀត។ជើងហោះហើរដំបូងពីទីក្រុងវូហានត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងចាកចេញមុនពេលថ្ងៃរះនៅថ្ងៃពុធជាមួយមនុស្សប្រហែល ២០០ នាក់និងមកដល់អាកាសយាន្តដ្ឋាន Haneda...

យោធាសហរដ្ឋអាមេរិកឥឡូវនេះនិយាយថាទាហានរបស់ខ្លួនចំនួន ១១ នាក់បានរងរបួសនៅក្នុងការវាយប្រហារមីស៊ីលអ៊ីរ៉ង់ទៅលើមូលដ្ឋាននៅអ៊ីរ៉ាក់កាលពីសប្តាហ៍មុន។ មន្ទីរបញ្ចកោណបាននិយាយថាដំបូងឡើយគ្មានសមាជិកកងកម្លាំងណាមួយរងរបួសនៅក្នុងការវាយប្រហារនេះទេ។ អ៊ីរ៉ង់បានបាញ់មីស៊ីលផ្លោងចំនួន ១៦ គ្រាប់កាលពីថ្ងៃទី ៨ ខែមករានៅទីតាំងចំនួន ២ ដែលជាទីតាំងរបស់កងកម្លាំងសហរដ្ឋអាមេរិកនៅអ៊ីរ៉ាក់។ ការវាយប្រហារនេះគឺជាការសងសឹកចំពោះការវាយប្រហារដោយយន្តហោះគ្មានមនុស្សបើករបស់អាមេរិកនៅទីក្រុងបាដាតនៅថ្ងៃទី ៣ ខែមករាដែលបានសម្លាប់ឧត្តមសេនីយ៍អ៊ីរ៉ង់ Qassem Soleimani។ លោកប្រធានាធិបតី Donald Trump និងយោធាអាមេរិកបាននិយាយថាគ្មានការស្លាប់និងរបួសនៅក្នុងការវាយប្រហារនេះទេ។ ប៉ុន្តែអ្នកនាំពាក្យម្នាក់នៃទីបញ្ជាការកណ្តាលសហរដ្ឋអាមេរិកបាននិយាយកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ថាសមាជិកកងកម្លាំងជាច្រើនបានបង្ហាញរោគសញ្ញា ប៉ះទង្គិចខួរក្បាលគ្នាជាច្រើនថ្ងៃបន្ទាប់ពីការវាយប្រហារទៅលើមូលដ្ឋានទ័ពអាកាស Ain al-Assad នៅភាគខាងលិចអ៊ីរ៉ាក់។ គាត់បាននិយាយថាទាហានចំនួន ១១ នាក់ត្រូវបានបញ្ជូនទៅមណ្ឌលសុខភាពយោធាអាមេរិកនៅប្រទេសអាឡឺម៉ង់និងគុយវ៉ែតដើម្បីធ្វើការវាយតម្លៃបន្ថែម៕  

 សារព័ត៌មាន ABC បានចាក់ផ្សាយវីដេអូជាច្រើននៅពេល យន្តហោះដឹកអ្នកដំណើររបស់អ៊ុយក្រែនដែលពាក់ព័ន្ធក្នុងការធ្លាក់កាលពីថ្ងៃពុធហាក់ដូចជាត្រូវបានវាយប្រហារដោយមីស៊ីល។ វីដេអូដែលត្រូវថតបាននៅជិតទីក្រុងតេអេរ៉ង់បង្ហាញពីអ្វីដែលសារព័ត៌មាន ABC ហៅថាពេលវេលានៃផលប៉ះពាល់បន្ទាប់មកសម្លេងនៃការផ្ទុះ។ វីដេអូមួយផ្សេងទៀតបានរាយការណ៍ថាយន្តហោះបានធ្លាក់នៅក្នុងអណ្តាតភ្លើងហើយធ្លាក់ដល់ដី។ ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយអ៊ីរ៉ង់បានចាក់ផ្សាយវីដេអូដែលថតចេញពីកាមេរ៉ា CCTV នៅជិតកន្លែងធ្លាក់។ វាបង្ហាញពីភ្លើងនិងកម្ទេចកម្ទីដែលហោះកាត់ផ្លូវ៕  

ក្រសួងការពារជាតិអាមេរិកនិយាយថាអ៊ីរ៉ង់បានបាញ់មីស៊ីលផ្លោងច្រើនជាងរាប់សិប គ្រាប់សំដៅទៅលើកម្លាំងយោធានិងសម្ព័ន្ធមិត្តអាមេរិកនៅអ៊ីរ៉ាក់។ ឆ្មាំបដិវត្តអ៊ីស្លាមអ៊ីរ៉ង់និយាយថាវាជាការសងសឹកចំពោះការសម្លាប់របស់សហរដ្ឋអាមេរិកលើមេបញ្ជាការយោធាកំពូលរបស់ខ្លួនគឺលោក Qassem Soleimani។ មន្ទីរបញ្ចកោណនិយាយថាការវាយប្រហារត្រូវបានធ្វើឡើងនៅម៉ោងប្រហែល ១ និង ៣០ នាទីព្រឹកម៉ោងក្នុងស្រុក។ ទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មាន Fars របស់អ៊ីរ៉ង់ដែលមានទំនាក់ទំនងជាមួយរដ្ឋាភិបាលបានបញ្ចេញវីដេអូរយៈពេល ៣ នាទីដែលបង្ហាញថាមីស៊ីលកំពុងត្រូវបានបាញ់ផ្លោង។ ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយរដ្ឋអ៊ីរ៉ង់និយាយថាក្រុមឆ្មាំបដិវត្តអ៊ីស្លាមរបស់ប្រទេសបានបាញ់មីស៊ីលទៅកាន់មូលដ្ឋានអាកាស Ain al-Assad នៅភាគខាងលិចអ៊ីរ៉ាក់ជាទីដែលទាហានអាមេរិកកំពុងឈរជើង។ វានិយាយថាប្រតិបត្តិការនេះត្រូវបានគេហៅថា "Martyr Soleimani"។ មន្ទីរបញ្ចកោណនិយាយថាមូលដ្ឋានមួយទៀតនៅ Arbil ក៏ជាគោលដៅផងដែរ។ គេនៅមិនទាន់ច្បាស់ថាតើមានអ្នកស្លាប់និងរបួសទេ ហើយទំហំនៃការខូចខាតក៏មិនទាន់ដឹងដែរ៕    

ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយរដ្ឋអ៊ីរ៉ង់បាននិយាយថាយន្ដហោះដឹកអ្នកដំណើរមួយគ្រឿងដែលដឹកមនុស្សប្រមាណ ១៨០ នាក់បានធ្វើដំណើរឆ្ពោះទៅរដ្ឋធានីគីវរបស់អ៊ុយក្រែនបានធ្លាក់នៅរដ្ឋធានីតេអេរ៉ង់របស់អ៊ីរ៉ង់។ មន្ត្រីពន្លត់អគ្គិភ័យក្នុងតំបន់និយាយថាគ្មានអ្នកនៅរស់រានមានជីវិតទេ។ ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍អន្តរជាតិអ៊ុយក្រែនអ៊ែរឡាញប៊ូអ៊ីញ ៧៣៧-៨០០ ត្រូវបានរាយការណ៍ថាបានធ្លាក់ចុះភ្លាមៗបន្ទាប់ពីហោះចេញពីអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិ Imam Khomeini នៅព្រឹកថ្ងៃពុធនេះ។ យន្តហោះដឹកអ្នកដំណើរ ១៦៧ នាក់និងនាវិក ៩ នាក់។ មន្ត្រីពន្លត់អគ្គិភ័យក្នុងតំបន់បានប្រាប់ទូរទស្សន៍រដ្ឋថាបន្ទាប់ពីអគ្គិភ័យបានកើតឡើងអ្នកជួយសង្គ្រោះបានស្វែងរកអ្នកនៅរស់ប៉ុន្តែរកមិនឃើញ។ មន្ត្រីទំនាក់ទំនងសាធារណៈនៅព្រលានយន្តហោះបានប្រាប់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយក្នុងស្រុកថាយន្ដហោះនេះទំនងជាបានធ្លាក់ចុះដោយសារបញ្ហាម៉ាស៊ីនប៉ុន្តែមូលហេតុផ្លូវការនៃការធ្លាក់នេះនៅមិនទាន់ដឹងនៅឡើយទេ៕

មេបញ្ជាការជាន់ខ្ពស់នៃកងឆ្មាំបដិវត្តអ៊ីស្លាមអ៊ីរ៉ង់ត្រូវបានសម្លាប់នៅក្នុងការវាយប្រហារតាមអាកាសរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកនៅលើរដ្ឋធានីបាដាដរបស់អ៊ីរ៉ាក់។ ទូរទស្សន៍រដ្ឋអ៊ីរ៉ាក់បានរាយការណ៍កាលពីថ្ងៃសុក្រថាឧត្តមសេនីយ៍ Qassem Soleimani ស្ថិតក្នុងចំណោមអ្នកដែលត្រូវបានសម្លាប់នៅក្នុងការវាយប្រហារទៅលើក្បួនរថយន្តរបស់គាត់នៅជិតអាកាសយានដ្ឋានបាដាដ។ ក្រសួងការពារជាតិសហរដ្ឋអាមេរិកបានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយនៅល្ងាចថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះដោយនិយាយថា “តាមការចង្អុលបង្ហាញរបស់ប្រធានាធិបតី យោធាសហរដ្ឋអាមេរិកបានចាត់វិធានការការពារដ៏ប្រាកដប្រជាដើម្បីការពារមន្ត្រីសហរដ្ឋអាមេរិកនៅក្រៅប្រទេសដោយសម្លាប់ Qassem Soleimani”។ លោក Soleimani ជាមេបញ្ជាការនៃកងវរសេនា Quds Force ដែលជាកងកំលាំងពិសេសនៅក្នុងអង្គភាពឆ្មាំបដិវត្តអ៊ីស្លាមដែលទទួលខុសត្រូវចំពោះប្រតិបត្តិការយោធាទឹកដីក្រៅប្រទេសរបស់អ៊ីរ៉ង់។មេដឹកនាំជាន់ខ្ពស់អ៊ីរ៉ង់ លោក Ayatollah Ali Khamenei បានស្នើឱ្យមានវិធានការសងសឹកប្រឆាំងនឹងសហរដ្ឋអាមេរិក។លោក Khamenei បាននិយាយនៅថ្ងៃសុក្រនេះថាការធ្វើឃាតលោកឧត្តមសេនីយ៍ Soleimani នឹងបង្កើនកម្លាំងទ្វេដងនៃការតស៊ូប្រឆាំងនឹងសហរដ្ឋអាមេរិក។ គាត់ក៏បាននិយាយផងដែរថា "ការសងសឹកដ៏ខ្លាំងកំពុងរង់ចាំអ្នកដែលបានសម្លាប់...

សហរដ្ឋអាមេរិកកំពុងដាក់ពង្រាយទាហានប្រមាណ ៣.០០០ នាក់បន្ថែមទៀតទៅកាន់មជ្ឈឹមបូព៌ាជាវិធានការបង្ការទុកជាមុនដើម្បីឆ្លើយតបនឹងព្រឹត្តិការណ៍ថ្មីៗនៅក្នុងតំបន់។ ក្រសួងការពារជាតិបានបង្ហើបឲ្យដឹង នៅថ្ងៃសុក្រនេះថាកម្លាំងឆ្លើយតបភ្លាមៗនៃកងពលអាកាសទី ៨២ ដែលមានមូលដ្ឋាននៅ Fort Bragg រដ្ឋ North Carolina នឹងត្រូវបញ្ជូនទៅកូវ៉ែត។ មន្ទីរប៉ង់តាហ្គោនបាននិយាយកាលពីមុនថាទាហានប្រមាណ ៧៥០ នាក់នឹងត្រូវបញ្ជូនទៅតំបន់នោះភ្លាមៗខណៈដែលបាតុកម្មដែលផ្តោតលើស្ថានទូតអាមេរិកនៅទីក្រុងបាកដាដបានផ្ទុះអំពើហិង្សា។ ក្រសួងបាននិយាយថាបុគ្គលិកជាច្រើននឹងត្រូវបញ្ជូនទៅក្នុងប៉ុន្មានថ្ងៃខាងមុខ។រដ្ឋបាលអាមេរិករបស់ប្រធានាធិបតីដូណាល់ត្រាំបានបញ្ជូនសមាជិកសេវាកម្មអាមេរិកទៅកាន់មជ្ឈឹមបូព៌ាម្តងហើយម្តងទៀតចាប់តាំងពីខែឧសភាឆ្នាំមុនដោយលើកឡើងពីការគំរាមកំហែងពីអ៊ីរ៉ង់។ ចំនួនសរុបមានប្រហែល ១៤.០០០ នាក់។ក្រុមអ្នកវិភាគនិយាយថាកងទ័ពបន្ថែមអាចនឹងជំរុញភាពតានតឹង ដែលតានតឹងរវាងអាមេរិកនិងអ៊ីរ៉ង់៕  

រថយន្តផ្ទុកគ្រឿងផ្ទុះបានផ្ទុះឡើងនៅរដ្ឋធានី Mogadishu របស់ប្រទេសសូម៉ាលីកាលពីថ្ងៃសៅរ៍ដោយបានសម្លាប់មនុស្សជាង ៧០ នាក់។ ការផ្ទុះនេះបានកើតឡើងនៅចំណុចត្រួតពិនិត្យមួយនៅលើផ្លូវក្បែរអាគាររដ្ឋាភិបាល។ ទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មានបានដកស្រង់សម្តីមន្ត្រីសង្គ្រោះបន្ទាន់ម្នាក់ដោយនិយាយថារហូតមកដល់ពេលនេះមនុស្ស ៧៦ នាក់ត្រូវបានគេអះអាងថាស្លាប់ហើយជាង ៥០ នាក់ផ្សេងទៀតបានរងរបួស។ អ្នកស្លាប់រួមមានទាំងនិស្សិតនិងជនជាតិទួរគី ២ នាក់។ ចំនួនអ្នកស្លាប់និងរបួសអាចកើនឡើងថែមទៀត។ គ្មាននរណាម្នាក់អះអាងទទួលខុសត្រូវឡើយ។ សន្តិសុខកាន់តែអាក្រក់នៅប្រទេសសូម៉ាលីដោយសារការវាយប្រហាររបស់ក្រុមសកម្មប្រយុទ្ធអ៊ីស្លាមដែលមានទំនាក់ទំនងជាមួយ Al-Qaeda គឺ Al-Shabab លើគោលដៅដែលរួមមានស្ថាប័នរដ្ឋាភិបាលនិងសណ្ឋាគារ៕

មេដឹកនាំរុស្ស៊ីនិងអ៊ុយក្រែនបានព្រមព្រៀងអនុវត្តបទឈប់បាញ់ពេញលេញនៅភាគខាងកើតអ៊ុយក្រែននៅដំណាច់ឆ្នាំ។ កិច្ចព្រមព្រៀងត្រូវបានសម្រេចនៅថ្ងៃច័ន្ទនៅទីក្រុងប៉ារីសក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលរវាងប្រទេសទាំងពីរបូកបារាំងនិងអាល្លឺម៉ង់។ មេដឹកនាំទាំងនោះបាននិយាយនៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមមួយថាអ៊ុយក្រែននិងក្រុមបំបែកខ្លួននិយមគាំទ្រដោយទី្រក្រុងម៉ូស្គូនឹងអនុវត្តបទឈប់បាញ់និងជំរុញឱ្យមានការផ្លាស់ប្តូរទណ្ឌិតទាំងអស់ចេញពីជម្លោះនៅចុងឆ្នាំ ២០១៩។ ភាគីទាំងពីរបានប្រយុទ្ធគ្នានៅភាគខាងកើតអ៊ុយក្រែនអស់រយៈពេលជាង ៥ ឆ្នាំមកហើយ។ មនុស្សប្រហែល ១៣.០០០ នាក់បានស្លាប់នៅក្នុងជម្លោះនេះ។ ប្រធានាធិបតីបារាំង លោក Emmanuel Macron បានប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានថាកិច្ចពិភាក្សាបានទទួលផ្លែផ្កា។ លោកបាននិយាយថាបណ្តាប្រទេសនានាបានធ្វើឱ្យមានការរីកចម្រើននៅក្នុងតំបន់ដែលមានបញ្ហាជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ។ ទោះយ៉ាងណា ជាក់ស្តែងរុស្ស៊ីនិងអ៊ុយក្រែនបានបរាជ័យក្នុងការផ្សារភ្ជាប់ភាពមិនស្របគ្នារបស់ពួកគេលើស្ថានភាពនៃភាគខាងកើតអ៊ុយក្រែន។ ប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី លោក​ Vladimir Putin បាននិយាយថាអ៊ុយក្រែនគួរតែផ្លាស់ប្តូររដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់ខ្លួននិងផ្តល់ឱ្យតំបន់នេះនូវកម្រិតស្វ័យភាពខ្ពស់។ ប្រធានាធិបតីអ៊ុយក្រែន លោក Volodymyr Zelenskyy បាននិយាយថាប្រទេសរបស់លោកនឹងមិនក្លាយជាសហព័ន្ធរដ្ឋទេ។ លោកបាននិយាយថានេះជាគោលការណ៍ដែលលោកនឹងមិនផ្លាស់ប្តូរទេ៕  

កងទ័ពអាកាសឈីលីនិយាយថាខ្លួនបានបាត់ការទាក់ទងជាមួយយន្ដហោះយោធាដឹកមនុស្ស ៣៨ នាក់ទៅកាន់មូលដ្ឋានរបស់ប្រទេសនៅអង់តាក់ទិក។ យោធាបាននិយាយនៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយថាយន្តហោះដឹកជញ្ជូន C-130 Hercules មានសមាជិកនាវិក ១៧ នាក់និងអ្នកដំណើរ ២១ នាក់នៅលើយន្តហោះរួមទាំងជនស៊ីវិលមកពីក្រុមហ៊ុននិងសាកលវិទ្យាល័យមួយ។ ពួកគេកំពុងធ្វើដំណើរទៅបំពេញភារកិច្ចផ្គត់ផ្គង់សម្ភារៈដូចជាការបញ្ជូនស្បៀងអាហារទៅកាន់មូលដ្ឋានទ័ពឈីលី។ យន្តហោះបានហោះចេញពីអាកាសយានដ្ឋានមួយនៅភាគខាងត្បូងទីក្រុង Punta Arenas នៅរសៀលថ្ងៃច័ន្ទ។ ប្រហែលមួយម៉ោងក្រោយមក យោធាបានបាត់ការទាក់ទងជាមួយវា។ យោធាឈីលីបានបង្កើតក្រុមរុករកនិងជួយសង្គ្រោះដើម្បីស្វែងរកអ្នកបាត់ខ្លួនទាំងនោះ៕